Eliminacje szkolne - X edycja (14/15)
Pytanie nr 1
Kontrola jakości, magazynowanie, konserwacja i utrzymanie ruchu, obsługa finansowo-księgowa to dla większości przedsiębiorstw przykłady procesów:
a) kluczowych,
b) podstawowych,
c) pomocniczych,
d) zarządzania.
Pytanie nr 2
Rozszerzanie zakresu działania przedsiębiorstwa, odnowa asortymentu produkcji, ekspansja na nowe rynki zbytu, zwiększenie nakładów na działalność badawczo-rozwojową, to działania występujące w restrukturyzacji:
a) adaptacyjnej,
b) ewolucyjnej,
c) naprawczej,
d) rozwojowej.
Komentarz:
Restrukturyzacja adaptacyjna to restrukturyzacja związana z wprowadzaniem zmian strukturalnych w przedsiębiorstwie w reakcji na zmiany zachodzące w otoczeniu.
Restrukturyzacja ewolucyjna to restrukturyzacja związana z powolnym dostosowywaniem się do przewidywanych zmian w otoczeniu.
Restrukturyzacja naprawcza to restrukturyzacja związana z przywróceniem stabilności i sprawności przedsiębiorstwu.
Restrukturyzacja rozwojowa to restrukturyzacja związana z poprawą potencjału strategicznego przedsiębiorstwa.
Pytanie nr 3
Która z kombinacji cech odnosi się do projektów?
a) niewielka powtarzalność i duża złożoność działań,
b) duża powtarzalność i niewielka złożoność działań,
c) niewielka powtarzalność i niewielka złożoność działań,
d) duża powtarzalność i duża złożoność działań.
Komentarz:
Działania organizacyjne możemy sklasyfikować wykorzystując kryterium powtarzalności i złożoności. Możliwe warianty tego podziału przedstawiono w powyższych odpowiedziach:
Pytanie nr 4
Czynniki wewnętrzne oddziałujące pozytywnie na projekt to:
a) kluczowe czynniki projektu,
b) parametry projektu,
c) silne strony,
d) szanse.
Komentarz:
Analizę środowiska projektowego można przeprowadzić, wykorzystując klasyczną analizę SWOT. W analizie SWOT wyróżnia się cztery grupy czynników: szanse (w odniesieniu do zarządzania projektami – czynniki zewnętrzne wspierające realizację projektu), zagrożenia (czynniki zewnętrzne utrudniające realizację projektu), mocne strony (czynniki wewnętrzne pozytywnie oddziałujące na projekt) oraz słabe strony (czynniki wewnętrzne hamujące realizację projektu).
Pytanie nr 5
Pierwszą fazą cyklu zarządzania projektem jest faza:
a) definiowania,
b) ewaluacji,
c) przygotowania,
d) wykonawstwa.
Komentarz:
Modelowa struktura cyklu zarządzania projektem składa się z czterech faz: 1) fazy definiowania (ma ona charakter koncepcyjny – polega na zbieraniu pomysłów, które następnie są konkretyzowane, a więc definiowane); 2) fazy przygotowania, której celem jest zorganizowanie i zaplanowanie prac w ramach projektu (m.in. utworzenie zespołu projektowego); 3) fazy wykonawstwa (właściwa realizacja projektu); 4) zakończenia (działalność wdrożeniowa i sprawozdawcza).
Pytanie nr 6
Zmiana organizacyjna w modelu K. Lewina składa się z następujących faz:
a) analiza --> planowanie --> wdrożenie --> kontrola,
b) poinformowanie pracowników o potrzebie wprowadzenia zmian --> ogłoszenie nowych celów --> przedstawienie racjonalnych argumentów uzasadniających zmianę,
c) rozmrożenie --> zmiana --> zamrożenie,
d) rozpoznanie --> generowanie wariantów --> wybór wariantu.
Komentarz:
W modelu Kurta Lewina przeprowadzenie zmiany w organizacji odbywa się w trzech etapach. W pierwszym (rozmrożeniu) wywołuje się nierównowagę pozwalającą na uruchomienie sił sprzyjających przeprowadzeniu zmiany organizacyjnej (np. poprzez wykorzystanie przełomowego wydarzenia w sektorze, kryzysu przedsiębiorstwa, zmiany kadry zarządzającej). Następnie przeprowadzana jest zmiana. W ostatnim etapie następuje utrwalenie wprowadzonej zmiany i stabilizacja w organizacji (faza zamrożenia).
Pytanie nr 7
Jedną z zasad tworzenia planu restrukturyzacji jest zasada realności. Stosowanie tej zasady polega na:
a) dostosowaniu planowanego procesu restrukturyzacji do realnych możliwości przedsiębiorstwa,
b) dostosowanie planowanego procesu restrukturyzacji do rzeczywistych zmian otoczenia,
c) tworzeniu planu restrukturyzacji w oparciu o realną, a nie nominalną wartość pieniądza,
d) tworzeniu planu restrukturyzacji z uwzględnieniem możliwych zachowań konkurentów.
Komentarz:
Prawidłowo przeprowadzona restrukturyzacja powinna opierać się na czterech zasadach: realności, celowości, wariantowości oraz elastyczności. Dostosowanie planowanego procesu restrukturyzacji do realnych możliwości przedsiębiorstwa to zasada realności (nie jest możliwe zrealizowanie wszystkich założeń restrukturyzacji w oderwaniu od zasobów przedsiębiorstwa).
Pytanie nr 8
Inwestowanie w jednostki funduszy inwestycyjnych w porównaniu z lokowaniem wolnych środków na lokacie bankowej wiąże się zazwyczaj z:
a) niższym zyskiem i niższym ryzykiem,
b) niższym zyskiem i wyższym ryzykiem,
c) wyższym zyskiem i niższym ryzykiem,
d) wyższym zyskiem i wyższym ryzykiem.
Komentarz:
Wszystkie instrumenty finansowe możemy scharakteryzować, wykorzystując kryterium rentowności, płynności i ryzyka. Inwestowanie w fundusze inwestycyjne daje potencjalnie szanse na wyższe zyski niż lokata bankowa, ale obarczone jest też większym ryzykiem (gdy oszczędzamy pieniądze na lokacie, nawet w przypadku upadłości banku możemy odzyskać część depozytów – w ramach ochrony Bankowego Funduszu Gwarancyjnego), w przypadku zakupu jednostek funduszy inwestycyjnych możemy stracić nawet znaczną część wpłaconych środków, jeżeli zarządzający funduszem podejmą nietrafne decyzje.
Pytanie nr 9
Na najwyższym szczeblu hierarchii potrzeb Abrahama Maslowa znajdują się potrzeby:
a) przynależności,
b) samorealizacji,
c) szczęścia,
d) uznania.
Komentarz:
Według Abrahama Maslowa ludzie zaspokajają swoje potrzeby w określonej kolejności. Jeżeli nie są zaspokojone potrzeby znajdujące się na niższych piętrach piramidy, nie będzie możliwe zaspokojenie potrzeb znajdujących się wyżej.
Jeżeli jesteśmy głodni, wszystkie inne potrzeby schodzą na dalszy plan, dopóki nie dostarczymy naszemu organizmowi niezbędnej energii.
Gdy już zaspokoimy potrzeby fizjologiczne, naszym kolejnym działaniem jest wyeliminowanie wszystkich czynników, które mogłyby sprawić nam dyskomfort (czyli zaspokajamy potrzeby bezpieczeństwa). Myślimy wtedy o zdobyciu dachu nad głową i o odpowiednim ubraniu, żeby nie odczuwać niekorzystnej temperatury. Nie będziemy natomiast myśleć o szczepieniach albo ubezpieczeniu na życie, jeżeli cały czas będziemy odczuwać głód.
Dopiero po zaspokojeniu potrzeb bezpieczeństwa będziemy skłonni spotykać się ze znajomymi i utrzymywać relacje z innymi ludźmi, po to, żeby zyskać akceptację w danej grupie (i wiedzieć, że ta grupa się za nami wstawi, gdy będziemy tego potrzebować).
Gdy zaspokoimy potrzebę akceptacji, wtedy dopiero pojawia się potrzeba pokazania, że w swojej grupie nie tylko jesteśmy tolerowani, ale jesteśmy jej niezbędnym ogniwem i robimy coś, co pozwala nam zyskać szacunek innych osób.
Gdy już zdobędziemy szacunek i uznanie, kolejną potrzebą, która się pojawia, jest dążenie do własnego rozwoju i samorealizacji.
Pytanie nr 10
Przedsiębiorstwo, które nie konkuruje z liderem o udział w rynku, ale poprzez kopiowanie jego produktów i metod działania utrzymuje się na rynku, to według modelu strategii konkurencji Philipa Kotlera:
a) lider,
b) naśladowca,
c) niszowiec,
d) pretendent.
Komentarz:
W modelu Kotlera naśladowca to przedsiębiorstwo, którego celem nie jest zagrożenie dominującej pozycji lidera lub pretendenta, ale przechwycenie kompetencji i zwiększenie własnego zysku. Naśladowca nie ponosi kosztów związanych z innowacyjnością. Najczęściej działa podstępnie, wprowadzając skopiowane wzory produktów lidera i jego pomysły po niższej cenie, naśladując sposób prowadzenia marketingu, dystrybucji czy logistyki.
Pytanie nr 11
Bilet do kina i bilet do teatru to przykład pary dóbr:
a) komplementarnych,
b) neutralnych,
c) substytucyjnych,
d) wolnych.
Komentarz:
Substytuty to dobra zaspokające te same potrzeby.
Dobra komplementarne to dobra, które muszą być skonsumowane łącznie, żeby można było zaspokoić potrzebę.
Dobra neutralne to dobra nie powiązane ze sobą (zmiana cen jednego dobra nie przekłada się na wielkość popytu na drugie dobro).
Dobra wolne to dobra występujące w nieograniczonej ilości (w określonych warunkach – np. powietrze).
Pytanie nr 12
W której z poniższych struktur rynkowych występuje najwięcej podmiotów?
a) duopol,
b) konkurencja monopolistyczna,
c) monopol,
d) oligopol.
Komentarz:
W konkurencji monopolistycznej występuje duża liczba podmiotów (cechą tej struktury jest brak barier wejścia). W oligopolu rynek podzielony jest pomiędzy kilku graczy. Duopol to podział rynku pomiędzy dwóch graczy. W monopolu rynek jest kontrolowany przez jednego dostawcę.
Pytanie nr 13
Uprawnieniem akcjonariusza nie jest:
a) prawo do głosowania na WZA,
b) prawo do informacji o spółce,
c) prawo do majątku spółki w przypadku jej upadłości,
d) prawo do stałej dywidendy.
Komentarz:
Prawa akcjonariusza to :
Prawo do dysponowania akcją
Akcjonariusz może w każdej chwili kupić lub sprzedać akcje spółki notowanej na giełdzie, o ile tylko znajdzie inwestora gotowego być drugą stroną transakcji po danej cenie. Istnieją jednak pewne ograniczenia w dysponowaniu akcjami:
Prawo do dywidendy
Dywidenda to inaczej wypłata akcjonariuszom części zysku spółki. Każdy z akcjonariuszy ma do niej prawo, jeżeli tylko posiada akcje danej spółki w tzw. dniu dywidendy. Dzień ten jest zazwyczaj określany przez walne zgromadzenie spółki, a wysokość dywidendy (część zysku, jaka jest wypłacana akcjonariuszom) zawsze ustala przez walne zgromadzenie.
Prawo poboru
W przypadku nowej emisji akcji, dotychczasowi akcjonariusze posiadają pierwszeństwo ich nabycia, w liczbie proporcjonalnej do liczby posiadanych dotąd akcji. Nazywa się to prawem poboru. Prawa tego może pozbawić akcjonariuszy – jedynie w uzasadnionych przypadkach – walne zgromadzenie, większością 4/5 głosów. W myśl przepisów prawa poboru są papierami wartościowymi, czyli można je kupić bądź sprzedać. Bardzo często są przedmiotem obrotu na warszawskiej giełdzie. Aby wykonać prawo poboru, akcjonariusz musi złożyć zapis zgodnie z zasadami opisanymi w prospekcie emisyjnym (lub memorandum informacyjnym - uproszczonej wersji prospektu dopuszczonej przez prawo w niektórych przypadkach). Jeżeli akcjonariusz nie dokona zapisu (na przykład przez roztargnienie), to jego prawo poboru przepada. Jeżeli nowa cena emisyjna jest znacząco niższa od ceny rynkowej, takie roztargnienie może się wiązać z dużymi stratami.
Prawo do udziału w masie likwidacyjnej
Jest to bardzo rzadko wykorzystywane prawo, wiąże się ono bowiem z likwidacją spółki. Niestety, najczęściej ma ona miejsce w przypadku bankructwa. Wówczas akcjonariusz nie otrzymuje żadnego zwrotu z pieniędzy zainwestowanych w spółkę, ponieważ jest ostatnią osobą uprawnioną do podziału majątku tej spółki (wcześniej należną część musi odzyskać Skarb Państwa i wszyscy wierzyciele).
Prawo do informacji
Jedną z nadrzędnych zasad, na jakich opiera się rynek kapitałowy, jest zasada równego dostępu do informacji. W przypadku akcjonariusza jest ono realizowane poprzez obowiązki informacyjne, jakie zostały nałożone na spółki publiczne. Ponadto ma on prawo prosić spółkę o udzielenie mu określonych informacji, ale musi przy tym zostać zachowana zasada równego dostępu do informacji. Jedyną drogą przekazywania akcjonariuszom informacji mogących wpłynąć na kurs akcji jest system ESPI.
Prawo wyboru rady nadzorczej
Rada nadzorcza spółki publicznej musi składać się z co najmniej pięciu osób. Zazwyczaj są one wybierane przez walne zgromadzenie spółki. Zazwyczaj, ponieważ niekiedy statut spółki przewiduje, że niektórym akcjonariuszom nadane zostanie specjalne prawo do wskazywania określonej liczby członków rady. Akcjonariusze posiadający co najmniej 20% udziału w kapitale zakładowym mogą zażądać wyboru członków rady w głosowaniu grupami. Wówczas osoby posiadające liczbę głosów proporcjonalną do liczby członków rady tworzą oddzielną grupę i samodzielnie wybierają jednego członka rady. Jeżeli rada nadzorcza liczy np. siedmiu członków, to akcjonariusze posiadający 14,3% udziału w kapitale zakładowym mogą porozumieć się i wybrać do rady nadzorczej wskazaną przez siebie osobę. Ta możliwość nie likwiduje jednak szczególnego uprawnienia niektórych akcjonariuszy do wskazywania członków rady, jeżeli uprawnienie to zapisano w statucie spółki.
Prawo zwoływania walnego zgromadzenia
Akcjonariusze posiadający co najmniej 10% udziału w kapitale spółki mogą zażądać (od zarządu) zwołania walnego zgromadzenia, pod warunkiem wcześniejszego umieszczenia określonych przez nich spraw
w porządku obrad, gdyż tylko wtedy możliwe jest podjęcie konkretnej uchwały.
Prawo do uczestniczenia i podejmowania uchwał na walnym zgromadzeniu spółki
Każdy akcjonariusz ma prawo uczestniczyć w walnym zgromadzeniu spółki. Przedsiębiorstwa, których akcje są notowane na giełdzie, zwołują walne zgromadzenie poprzez raport bieżący wysłany systemem ESPI
21 dni przed terminem walnego zgromadzenia, a 8 dni przed tym terminem muszą przedstawić propozycje uchwał, które przez to walne zgromadzenie mają zostać podjęte.
Prawo do zaskarżenia uchwał walnego zgromadzenia
Jeżeli zdaniem akcjonariusza podjęta przez walne zgromadzenie uchwała jest niezgodna z prawem, statutem spółki lub dobrymi obyczajami albo powoduje wyrządzenie szkody spółce lub ma na celu pokrzywdzenie akcjonariusza, może on wnieść powództwo do sądu gospodarczego. Sąd z kolei może uchylić lub unieważnić podjętą uchwałę. Co ważne, powództwo o uchylenie bądź unieważnienie uchwały mogą wnieść tylko:
Prawo do wytoczenia powództwa na rzecz spółki
W praktyce nie ono wykorzystywane, ponieważ większość akcjonariuszy nie zdaje sobie sprawy z jego istnienia. Na podstawie tego prawa akcjonariusze mogą wnieść powództwo o naprawienie szkody wyrządzonej spółce, jeżeli w ciągu roku od ujawnienia czynu wyrządzającego szkodę nie uczyni tego sama spółka.
Pytanie nr 14
Kryterium oceny instrumentów inwestycyjnych nie jest:
a) płynność,
b) rentowność,
c) ryzyko,
d) wymienialność.
Komentarz:
Podstawowe kryteria oceny instrumentów inwestycyjnych to:
Pytanie nr 15
Masowa kastomizacja oznacza:
a) coraz większe wyróżnianie się firm poprzez inwestowanie w budowę marek,
b) dostosowywanie firm do trendów rynkowych,
c) działania firm zmierzające do oferowania klientom zindywidualizowanych produktów, jednocześnie z zachowaniem korzyści skali,
d) zaangażowanie konsumentów w tworzenie kolejnych generacji produktu.
Komentarz:
Masowa kastomizacja oznacza oferowanie klientom zindywidualizowanych produktów (konsumenci mają potrzebę podkreślania swojej osobowości i jednocześnie oryginalnego wyróżniania się) z zachowaniem niskich cen (do których konsumenci są przyzwyczajeni – co praktycznie przekłada się na konieczność oferowania zindywidualizowanych produktów produkowanych z zachowaniem korzyści skali).
Pytanie nr 16
Do pasywnych form walki z bezrobociem nie zalicza się:
a) obniżania wieku emerytalnego,
b) organizacji szkoleń w celu nabycia nowych kompetencji,
c) skracania maksymalnego czasu pracy,
d) zasiłków dla bezrobotnych.
Komentarz:
Pasywne i aktywne formy walki z bezrobociem.
Pytanie nr 17
Do podstawowych funkcji zarządzania nie zalicza się:
a) kontrolowania,
b) organizowania,
c) planowania,
d) podejmowania decyzji.
Komentarz:
Podstawowe funkcje zarządzania to planowanie, organizowanie, kierowanie i kontrolowanie.
Pytanie nr 18
Tanie linie lotnicze (takie jak np. Ryanair i Wizzair) stosują strategię:
a) dyferencjacji,
b) penetracji,
c) przywództwa kosztowego,
d) zintegrowaną.
Komentarz:
Strategia przywództwa kosztowego polega na osiąganiu przewagi konkurencyjnej poprzez obniżanie kosztów. Dyferencjacja to strategia budowania przewagi konkurencyjnej poprzez wyróżniającą jakość. Penetracja to strategia rozwoju skoncentrowana na obsłudze dotychczasowego rynku z niezmienionym zakresem produktowym. Strategia zintegrowana to strategia konkurowania wykorzystująca jednocześnie przewagi kosztowe i jakościowe.
Pytanie nr 19
Stawka podatku dochodowego od osób prawnych w Polsce w 2014 roku wynosi:
a) 18% i 33% (w zależności od dochodów),
b) 19%,
c) 23%,
d) 25%.
Komentarz:
Stawka podatku od osób prawnych w Polsce w 2014 roku wynosi 19%.
Stawki 18 i 33% to stawki podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT).
23% to podstawowa stawka podatku VAT.
Pytanie nr 20
W grupie elementów klasycznego marketingu mix (4 P) nie występuje:
a) cena,
b) dystrybucja,
c) proces świadczenia usługi,
d) produkt.
Komentarz:
Marketing mix to kompozycja marketingowa różnych instrumentów, dzięki którym przedsiębiorstwo może oddziaływać na rynek. Najbardziej popularna koncepcja to tzw. „4p” – product (produkt – między innymi jego asortyment, jakość, marka, opakowanie, usługi dodatkowe), price (cena – definiowana między innymi jako polityka cenowa, rabaty, warunki płatności), place (strategia dystrybucji – definiowana jako stosowane kanały dystrybucji oraz rozwiązania logistyczne) oraz promotion (promocja – promocja osobista, reklama, merchandising, PR, sponsoring).
Pytanie nr 21
Koszt alternatywny to:
a) koszt surowców wykorzystywanych w produkcji,
b) koszt związany ze zwiększeniem produkcji danego dobra o dodatkową jednostkę,
c) najkorzystniejsza alternatywa, z której zrezygnowano przy dokonywaniu konkretnego wyboru
d) wartość najmniej cennej niewykorzystanej możliwości.
Komentarz:
Koszt alternatywny (koszt utraconych korzyści) to najkorzystniejsza alternatywa, z której zrezygnowano przy dokonywaniu konkretnego wyboru. Koszt alternatywny jest podstawą myślenia ekonomicznego. Jeżeli alternatywne rozwiązanie dałoby nam większe korzyści niż rozwiązanie wybrane przez nas, to nasz wybór byłby nieracjonalny ekonomicznie.
Pytanie nr 22
Cena brutto to cena:
a) obowiązująca w sprzedaży hurtowej, niższa od ceny detalicznej,
b) podwyższona o wskaźnik inflacji,
c) przy której przedsiębiorstwo pokrywa swoje koszty, ale nie osiąga zysków,
d) zawierająca podatki pośrednie.
Komentarz:
Cena brutto to cena, w której uwzględniono już podatki pośrednie (VAT, akcyza). Zgodnie z prawem (ustawa o cenach z dnia z dnia 5 lipca 2001 r., Dz. U. z 2001 r. Nr 97 poz. 1050 ze zm.) sprzedawca, sprzedając towar lub przedstawiając swoją ofertę, musi posługiwać się ceną brutto.
Pytanie nr 23
Cena akcji spółki notowanej na GPW:
a) jest ustalana przez GPW,
b) jest ustalana przez notowaną spółkę,
c) wynika z transakcji kupna i sprzedaży,
d) zależy od liczby akcjonariuszy.
Komentarz:
W notowaniach giełdowych cena akcji zależy od popytu i podaży (wynika z transakcji kupna i sprzedaży).
Pytanie nr 24
Jeżeli wartość akcji pierwszego dnia wzrosła o 5%, a drugiego spadła o 5%, to po dwóch dniach wartość akcji:
a) nie zmieniła się,
b) spadła,
c) wzrosła,
d) wynosi zero złotych.
Komentarz:
Ostatecznie wartość spadła. Mimo, iż zmiana dokonuje się o taką samą wielkość procentową, to po pierwszym podwyższeniu odsetek liczony jest od wyższej wartości.
1,05 x cena = cena (po podwyżce),
0,95 x 1,05 cena = 0,9975 cena (po obniżce).
Pytanie nr 25
Do barier pozataryfowych w handlu zagranicznym zalicza się:
a) cła,
b) kwoty,
c) normy techniczne,
d) subsydia.
Komentarz:
Do najczęściej stosowanych barier pozatartyfowych zaliczyć można ustalenie limitu wwożonych towarów. Wprowadzenie ograniczeń ilościowych (np. 200 000 ton rzepaku rocznie) ma na celu, podobnie jak cło, ochronę rodzimych producentów.
Innym przykładem administracyjnego ograniczania napływu importowanych towarów może być ustanowienie norm technicznych bądź sanitarnych, jakie musi spełniać zagraniczny towar, by mógł być dopuszczony do obrotu na rynku krajowym.
Do barier pozataryfowych możemy zaliczyć również obowiązujące prawo, które nakazuje np. sektorowi publicznemu zakup wyłącznie rodzimych produktów lub wymusza na producentach zagranicznych, aby określona część produktu (w postaci surowców, komponentów lub włożonej pracy) była pochodzenia krajowego (wymóg składnika krajowego).
Pytanie nr 26
Kompleksowe zmiany w organizacji, obejmujące zaprojektowanie systemów od podstaw, koncentrację na radykalnym usprawnieniu procesów i zarządzanie ciągłym doskonaleniem, to cechy:
a) metody kaizen,
b) metody kanban,
c) reengineeringu,
d) zrównoważonej karty wyników.
Komentarz:
Kaizen to koncepcja ciągłego doskonalenia organizacji – jednym z jej założeń jest to, że żaden dzień nie powinien minąć bez dokonania poprawy w którymś z obszarów funkcjonowania firmy (nawet drobne zmiany doprowadzają w konsekwencji do doskonałości).
Kanban to metoda sterowania produkcją, której celem jest ograniczenie kosztów dzięki wyeliminowaniu wszystkich strat produkcyjnych.
Reengineering to koncepcja związana z podejściem procesowym jako nadrzędnym dla całej organizacji (liczy się tylko klient i wszystkie procesy, które pozwalają generować wartość dla klienta).
Zrównoważona karta wyników (strategiczna karta wyników – Balanced Scorecard) to jedno z najbardziej rozpowszechnionych narzędzi zarządzania, które pojawiło się na początku lat dziewięćdziesiątych i bardzo szybko stało się najchętniej wykorzystywanym narzędziem wdrażania i realizacji strategii przedsiębiorstwa. Twórcami koncepcji strategicznej karty wyników byli Robert Kaplan i David Horton. Narzędzie wykorzystuje spójny zestaw wskaźników finansowych i pozafinansowych do diagnozy bieżącej pozycji organizacji, co pozwala ocenić spójność pomiędzy celami organizacji oraz podejmowanymi działaniami biznesowymi. W ramach strategicznej karty wyników wyróżnia się cztery główne perspektywy organizacji: finansową (ocena efektów finansowych wdrożonej strategii), klientów (monitorowanie segmentów rynku, na których obsłudze koncentruje się przedsiębiorstwo), procesów wewnętrznych (tworzących wartość dla klienta) oraz rozwoju (podstawy długoterminowego rozwoju i zdolności do poprawy pozycji konkurencyjnej).
Pytanie nr 27
Podstawowym parametrem projektu nie jest:
a) czas projektu,
b) koszt projektu,
c) liczba zatrudnionych pracowników w organizacji realizującej projekty,
d) zakres projektu.
Komentarz:
Projekt to niepowtarzalne, różniące się od innych (zakresem, kosztem, czasem realizacji, zespołem wykonawców lub klientem) przedsięwzięcie, które ma wyraźnie zdefiniowany początek i koniec. Liczba pracowników zatrudnionych w organizacji realizującej projekty nie jest podstawowym parametrem projektu (do zespołu projektowego mogą zostać włączeni wybrani pracownicy z organizacji oraz pracownicy zewnętrzni).
Pytanie nr 28
W klasyfikacji interesariuszy interesariusze potencjalnie aktywni, to interesariusze:
a) o małym stopniu zaangażowania i małej sile oddziaływania,
b) o dużym stopniu zaangażowania i małej sile oddziaływania,
c) o małym stopniu zaangażowania i dużej sile oddziaływania,
c) o dużym stopniu zaangażowania i dużej sile oddziaływania.
Komentarz:
Klasyfikując interesariuszy według ich znaczenia, można wyróżnić następujące ich grupy:
Pytanie nr 29
W spółce komandytowej za zobowiązania spółki w sposób nieograniczony, całym swoim majątkiem odpowiada:
a) awalista,
b) komandytariusz,
c) komplementariusz,
d) każdy ze wspólników spółki.
Komentarz:
Spółka komandytowa jest rodzajem spółki osobowej (oznaczenie skrótowe: „sp.k.”). Jest to niejako forma pośrednia pomiędzy spółkami osobowymi a spółkami kapitałowymi, gdyż wprowadza dwa rodzaje wspólników (komplementariusza i komandytariusza), różniących się między sobą zakresem odpowiedzialności finansowej. Komplementariusz odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczeń – czyli tak jak wspólnik w spółce jawnej. Natomiast komandytariusz odpowiada wyłącznie do wysokości wniesionych do spółki udziałów (sumy komandytowej) – zgodne z filozofią funkcjonowania spółki kapitałowej. Komandytariusz uczestnicy również
w podziale zysku proporcjonalnie do wniesionego wkładu.
Spółka komandytowa prowadzi działalność pod własną firmą – firma powinna zawierać nazwisko przynajmniej jednego komplementariusza. Jeżeli w firmie spółki zostałoby umieszczone nazwisko komandytariusza, odpowiada on za zobowiązania spółki wobec osób trzecich tak jak komplementariusz.
Pytanie nr 30
Które ze zdań jest przykładem asertywnej odmowy?
a) Przepraszam, ale nie pożyczę ci 50 złotych. Nie mogę. Muszę zapłacić za zajęcia dodatkowe.
b) Nie pożyczę ci 50 złotych. Nigdy nie potrafisz oszczędzać. Zawsze wszystko wydajesz od razu, a później chodzisz i pożyczasz. Teraz 50 złotych, a za tydzień pewnie będzie 200.
c) Nie wiem, czy ci pożyczę 50 złotych, bo nie wiem, czy mi je oddasz.
d) Nie, nie pożyczę ci 50 złotych. Ostatnim razem, gdy ci pożyczyłem 30 złotych, na zwrot czekałem 2 tygodnie. Przykro mi.
Komentarz:
Asertywna odmowa to technika, która pozwala w stanowczy sposób odmówić, gdy nie chcemy spełnić skierowanej do nas prośby. Jest to odmowa, która nie wiąże się ani z uległością (czyli zgadzaniem się na rzeczy, których nie akceptujemy) ani też z agresją (odmawiając asertywnie, nie atakujemy rozmówcy). Asertywna odmowa powinna składać się z trzech części: wypowiedzenia zdecydowanego „nie”, jasnego przekazania decyzji i podania krótkiego (prawdziwego) uzasadnienia.
Osoby nieasertywne, odmawiając, najczęściej przepraszają (mają poczucie winy, że nie spełnią prośby), atakują słownie odbiorcę lub używają zbyt wielu argumentów.
Odpowiedź A) uległa odmowa, z przeprosinami.
Odpowiedź B) odmowa agresywna – atak na odbiorcę w postaci uogólnień.
Odpowiedź C) niezdecydowanie – odbiorca będzie zachęcony do dalszego przekonywania rozmówcy.
Odpowiedź D) spełnia wszystkie kryteria asertywnej odmowy. Wariant dodatkowo wzmocniony o zmiękczenie („przykro mi”).
Pytanie nr 31
Wprowadzenie przez państwo ceny minimalnej na jabłka powyżej poziomu równowagi doprowadzi do:
a) nadwyżki jabłek na rynku,
b) niedoboru jabłek na rynku,
c) spadku cen jabłek na rynku,
d) zrównania popytu na jabłka i ich podaży.
Komentarz:
Cena minimalna to cena, poniżej której nie można przeprowadzać transakcji. Motywem wprowadzenia ceny minimalnej jest ochrona producentów. Cena minimalna ustalona powyżej poziomu równowagi doprowadzi do nadwyżki podaży nad popytem. Cena minimalna ustalona poniżej poziomu równowagi nie wpłynie na sytuację rynkową.
Pytanie nr 32
Wadą PKB jako miernika koniunktury gospodarczej nie jest to, że:
a) PKB nie uwzględnia jakości oferowanych dóbr i usług,
b) PKB nie uwzględnia czasu wolnego ludzi,
c) PKB nie uwzględnia rozwarstwienia dochodów ludności,
d) PKB nie uwzględnia dóbr pośrednich.
Komentarz:
Wskaźnik PKB jako miernik poziomu gospodarczego poszczególnych państw spotyka się z krytyką, i to z kilku powodów:
PKB nie zawiera również dóbr pośrednich, nie jest to jednak wada tego miernika, ale sposób na jego obiektywizację – dzięki temu nie wlicza się kilkukrotnie tych samych wartości.
Pytanie nr 33
Największe wpływy budżetowe w Polsce w 2014 roku zapewniają:
a) wpływy z cła,
b) dochody z prywatyzacji,
c) podatki bezpośrednie,
d) podatki pośrednie.
Komentarz:
Od lat głównym źródłem dochodów budżetowych państwa są podatki pośrednie. W 2014 roku planowane
w ustawie budżetowej dochody z podatków pośrednich będą stanowiły ponad 60% dochodów ogółem.
Źródło: Załącznik 1 do ustawy budżetowej na 2014 rok.
Pytanie nr 34
Laureatem nagrody Nobla z dziedziny ekonomii w 2014 roku został:
a) Eugene Fama,
b) Jean Tirole,
c) Joseph Stiglitz,
d) Leonid Hurwicz.
Komentarz:
Wszystkie wymienione osoby otrzymały nagrodę Nobla z dziedziny ekonomii. Jej laureatem w 2014 r. został Jean Tirole.
Pytanie nr 35
Bank centralny, prowadząc ekspansywną politykę pieniężną:
a) obniży stopy procentowe,
b) podwyższy stopy rezerw obowiązkowych,
c) sprzeda papiery wartościowe bankom komercyjnym,
d) wyemituje obligacje.
Komentarz:
Bank centralny realizuje cele polityki monetarnej najczęściej z wykorzystaniem trzech instrumentów, którymi są:
Pytanie nr 36
Inflację podażową wywoła:
a) obniżenie centralnych stóp procentowych przez bank centralny,
b) wzrost wynagrodzeń większy niż wzrost wydajności pracy,
c) wzrost zadłużenia gospodarstw domowych w bankach,
d) zwiększenie skłonności do konsumpcji.
Komentarz:
Inflacja podażowa to wzrost cen wywołany wzrostem kosztów wytworzenia produktów (np. kosztów wynagrodzeń – odp. B). Zjawiska opisane w odpowiedziach A, C i D wywołają inflację, ale popytową.
Pytanie nr 37
Od 1 stycznia 2014 roku płaca minimalna w Polsce wynosi:
a) 1140 zł,
b) 1680 zł,
c) 2170 zł,
d) 2890 zł.
Komentarz:
Od 1 stycznia 2014 roku płaca minimalna w przypadku zatrudnienia na umowę o pracę (pełen etat) wynosi 1680 zł.
Pytanie nr 38
Najcenniejszą marką świata (o wartości przekraczającej 114 mld dolarów) według wyceny Interbrand w 2014 roku jest:
a) Apple,
b) Coca-Cola,
c) Microsoft,
d) Samsung.
Komentarz:
Najcenniejszą marką w zestawieniu Interbrand w 2014 roku była marka Apple (wartość marki 114,8 mld dolarów). Na drugim miejscu uplasowała się marka Google (107,4 mld dolarów), a na trzecim Coca-Cola (81,6 mld dolarów). Microsoft był piąty (61,1 mld dolarów), a Samsung z wartością 45,4 mld dolarów zajął siódme miejsce.
Pytanie nr 39
Który rodzaj działalności nie wymaga w Polsce uzyskania koncesji?
a) produkcja broni,
b) przesyłki kurierskie,
c) przewozy lotnicze,
d) wydobywanie kopalin ze złóż.
Komentarz:
Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej ustanawia wymóg uzyskania koncesji w następujących dziedzinach:
Pytanie nr 40
Przeniesienie produkcji dóbr i usług poza granice kraju, a następnie ich import to:
a) offshoring,
b) outplacement,
c) outsourcing,
d) reeksport.
Komentarz:
Offshoring to przeniesienie produkcji dóbr i usług poza granicę kraju i późniejsze importowanie produktów na macierzysty rynek. Działanie to ma na celu zwiększenie konkurencyjności produktów. Działalność przenoszona jest tam, gdzie występują niższe koszty pracy.
Pytanie nr 41
W modelu oddziaływania reklamy AIDA nie występuje faza:
a) pragnienia posiadania,
b) świadomości,
c) wzmocnienia,
d) zainteresowania.
Komentarz:
Model AIDA jest jednym z podstawowych modeli wyjaśniających reakcję odbiorcy na przekaz reklamowy. Zgodnie z nim reakcje na reklamę powinny przebiegać w następującej kolejności:
A — Attention (uwaga) — zwrócenie uwagi, zaistnienie w świadomości konsumenta. Pierwszym etapem reakcji odbiorcy na komunikat marketingowy jest zwrócenie uwagi na ofertę. Skuteczny komunikat jest więc nastawiony przede wszystkim na zaistnienie w świadomości odbiorców
w korzystny dla siebie sposób, aby jak największa liczba z nich zainteresowała się produktem - przeszła do kolejnego etapu.
I — Interest (zainteresowanie) — zainteresowanie klienta właściwościami produktu.
D — Desire (pożądanie) — przekonanie klienta, że produkt jest mu potrzebny i może zaspokoić jego potrzeby.
A — Action (działanie) — właściwe przekonywanie klienta do zakupu tego właśnie produktu,
Pytanie nr 42
Wartościowy próg rentowności dla fabryki zabawek, w której koszty stałe wynoszą 50 000 zł, koszt zmienny na jednostkę – 25 zł, a cena sprzedaży – 30 zł/szt., to:
a) 30 zł,
b) 10 000 zł,
c) 50 000 zł,
d) 300 000 zł.
Komentarz:
Wartościowy próg rentowności to wielkość przychodów ze sprzedaży, która pozwala pokryć koszty całkowite.
Pokrycie kosztów stałych (50 000 zł) wymaga sprzedaży 10 000 szt. produktu (na jednym przedsiębiorstwo zarabia 30 zł – 25 zł = 5 zł).
Przychody, jakie przedsiębiorstwo uzyska ze sprzedaży 10 000 szt. zabawek, to 300 000 zł (10 000szt. x 30 zł /szt.).
Pytanie nr 43
Na osłabieniu złotego wobec franka szwajcarskiego zyskają:
a) Polacy, którzy zaciągnęli kredyt hipoteczny we frankach,
b) polscy turyści wyjeżdżający na narty do Szwajcarii,
c) producenci szwajcarskich zegarków,
d) szwajcarscy turyści odwiedzający Polskę.
Komentarz:
Osłabienie złotego wobec franka (które oznacza, że więcej złotych trzeba zapłacić za jednego franka) jest korzystne dla szwajcarskich turystów odwiedzających Polskę (za tyle samo franków otrzymają więcej złotych). Dla Polaków, którzy muszą kupić franki (kredytobiorcy we frankach w odpowiedzi A lub turyści z odpowiedzi B), oznacza to wyższy koszt zakupu (w złotych). Równie niezadowoleni będą producenci szwajcarskich zegarków nastawieni na sprzedaż na rynkach zagranicznych – przy silnym franku mniej klientów będzie mogło sobie na ich produkt pozwolić.
Pytanie nr 44
Który z czynników nie wpłynie na większy popyt na rakiety tenisowe?
a) spadek cen wynajmu kortów,
b) spadek cen rakiet badmintonowych,
c) wzrost liczby tenisistów,
d) zdobycie przez polskich tenisistów złotego medalu na Igrzyskach Olimpijskich.
Komentarz:
Na popyt mogą wpływać następujące czynniki:
Spadek cen rakiet badmintonowych nie zwiększy popytu na rakiety tenisowe. Jeśli potraktujemy te dwa dobra jako dobra neutralne, niepowiązane, to spadek ceny rakiet badmintonowych nie będzie miał żadnego przełożenia na wielkość popytu na rakiety tenisowe. Jeżeli potraktujemy je jako dobra substytucyjne (w zależności od tego, jak zdefiniujemy potrzebę, którą te produkty zaspokajają), to spadek cen rakiet do badmintona przełoży się na mniejszy popyt na rakiety tenisowe. Pozostałe czynniki wpłyną na zwiększenie popytu.
Pytanie nr 45
Zgodnie z zasadami wprowadzenia w Polsce euro, określonymi w warunkach przystąpienia Polski do UE:
a) Polska może przyjąć euro,
b) Polska musi przyjąć euro, ale bez określonej daty,
c) Polska musi przyjąć euro do 2020 roku,
d) Polska musi przyjąć euro przed 2030 rokiem.
Komentarz:
Zgodnie z warunkami przystąpienia Polski do UE Polska musi przyjąć euro (po spełnieniu kryteriów), ale nie określono kiedy najpóźniej.
Pytanie nr 46
Wartość pieniądza przechowywanego w domu przy inflacji 1% po roku:
a) nie zmieni się,
b) wzrośnie,
c) zmaleje,
d) nie można stwierdzić, czy wzrośnie, czy zmaleje.
Komentarz:
Nominalna wartość pieniędzy przechowywanych w domu nie zmieni się (dalej mamy tyle samo monet i banknotów), ale ich rzeczywista wartość (mierzona siłą nabywczą) będzie mniejsza. Inaczej mówiąc, po roku dalej będziemy mieli tyle samo złotych, ale mniej za nie kupimy (co oznacza, że ich wartość spadła).
Pytanie nr 47
Swoje pierwsze konto bankowe w Polsce może założyć osoba, która ukończyła:
a) 13 lat,
b) 15 lat,
c) 18 lat,
d) 21 lat.
Komentarz:
Aby móc założyć w Polsce pierwsze konto bankowe, trzeba ukończyć 13 rok życia.
Pytanie nr 48
Kluczowym czynnikiem sukcesu dla sektora producentów odzieży sportowej nie jest:
a) dostęp do kapitału,
b) silna marka,
c) udział w rynku,
d) wzrost dochodów konsumentów.
Komentarz:
Kluczowe czynniki sukcesu to kryteria, według których ocenia się potencjał konkurencyjny firmy w sektorze. Na podstawie tej oceny określa się, które cechy są mocną stroną, a które słabą stroną przedsiębiorstwa. Wzrost dochodów konsumentów to czynnik zewnętrzny, spoza firmy – jest to (w tym przypadku) szansa.
Pytanie nr 49
Główny odbiorca polskiego eksportu w 2013 roku to:
a) Chiny,
b) Niemcy,
c) USA,
d) Włochy.
Komentarz:
W 2013 roku głównym partnerem handlowym Polski były Niemcy (zarówno pod względem importu, jak i eksportu).
Pytanie nr 50
Jeżeli pracownicy nie potrafią wykonywać zadań i nie są zaangażowani w ich realizację, to styl kierowania menedżera powinien być bardziej nastawiony na:
a) ludzi,
b) menedżera,
c) zadania,
d) ludzi i zadania.
Komentarz:
Jeżeli pracownicy nie potrafią wykonać zadań, to styl kierowania nastawiony na ludzi w żaden sposób tego nie zmieni. Jedynym rozwiązaniem będzie nastawienie na zadania.
Jeżeli w analizie opłacalności przedsięwzięcia inwestycyjnego wskaźnik NPV...
inwestycja w badanym okresie...
inwestycja w badanym okresie...
inwestycja osiąga próg...
inwestycja wymaga 100 tys....
Komentarz:
Procesy to ciągi operacji (działań), które realizowane sekwencyjnie prowadzą do finalnego wyniku działalności przedsiębiorstwa: produktu lub usługi. W procesie zużywane są określone zasoby wejściowe, które w wyniku przetworzenia są przekazywane do kolejnych procesów lub klienta finalnego. Złożoność operacji przedsiębiorstwa powoduje, że zachodzi w nim bardzo wiele procesów, które wspólnie tworzą procesy główne. Procesy można podzielić na sterujące, podstawowe i pomocnicze. Do procesów sterujących zalicza się planowanie strategiczne, budżetowanie, monitoring celów itp. Procesy sterujące wyznaczają kierunki, reguły, zasady i wytyczne do realizacji procesów z drugiej grupy, czyli procesów podstawowych. Procesy podstawowe cechują się tym, że powiązane są bezpośrednio z klientem zewnętrznym. W związku z tym ich rola ma strategiczne znaczenie dla realizacji podstawowych celów działania firmy. W tej grupie mieszczą się takie procesy, jak np. rozwój produktu, pozyskanie klientów, produkcja czy obsługa klienta. Ostatnią grupę tworzą procesy wsparcia. Dostarczają one zasobów ludzkich, rzeczowych lub finansowych oraz mechanizmów organizacyjnych do realizacji procesów podstawowych.